Phản ứng phụ (sốc phản vệ) của vắc-xin

Nhận định:

Vắc-xin là độc dược, không phải tiên dược. Tiêm chủng là đầu độc, không phải phòng ngừa.

Có rất nhiều trường hợp tử vong sau khi tiêm vắc-xin.

Phần này tôi dành phần lớn để nói về vắc-xin tại Pháp.

https://www.ledauphine.com/sante/2021/10/21/covid-19-n-y-a-t-il-aucun-mort-en-raison-du-vaccin-comme-le-dit-olivier-veran Bộ trưởng bộ Y tế Pháp Olivier Véran cho biết “không có trường hợp tử vong nào do vắc-xin gây ra”. Theo các số liệu chính thức được công bố, điều này đúng với vắc-xin của Pfizer và Moderna. Với hai loại vắc-xin khác là AstraZeneca và Janssen thì nó không đúng. AstraZeneca thậm chí bị cấm ở đa số nước châu Âu sau khi nhiều trường hợp tử vong được ghi nhận.

Tuy nhiên, cần xem xét các số liệu một cách cụ thể. Đến tháng 10/2021, có 13 trường hợp tử vong được ghi nhận do vắc-xin AstraZeneca và Janssen, trên tổng số 8,8 triệu liều được tiêm. Ngay cả khi tất cả 13 trường hợp này đều do vắc-xin gây ra, tỉ lệ tử vong chỉ là 0,00015%. Trong khi đó, xét trên toàn dân số, tỉ lệ tử vong do Covid xấp xỉ 1%, tức là cao hơn 1000 lần. Tỉ lệ này còn cao hơn ở những ngườ lớn tuổi hoặc có bệnh nền. Chính nhờ vắc-xin đã giảm số ca nặng.

Theo cơ quan y tế châu Âu (EMA) có 17 000 trường hợp tử vong do vắc-xin trong châu Âu tính đến ngày 3/7/2021.

https://factuel.afp.com/http%253A%252F%252Fdoc.afp.com%252F9GJ3J8-1

Số liệu trên được lấy từ EudraVigilance của EMA. Những triệu chứng xảy ra sau khi tiêm vắc-xin được báo cáo trong cơ sở dữ liệu này, nhưng nó không hẳn có liên quan hoặc do vắc-xin gây ra. Trên trang Web này có ghi rõ ở phần “Thông tin quan trọng”: “Các thông tin ở đây liên quan đến những trường hợp được nghi ngờ có liên quan đến các phản ứng phụ, thí dụ như triệu chứng được quan sát sau khi dùng thuốc [tiêm vắc-xin], nhưng không hẳn có liên quan hoặc do thuốc gây ra.”

Mỹ 7/3/2021: 966 ca tử vong sau tiêm, 19.76 phản ứng nghiêm trọng. Tra cứu data tai biến vacxin Covid được cập nhật liên tục từ Chính phủ Mỹ: https://medalerts.org/vaersdb/findfield.php?TABLE=ON&GROUP1=CAT&EVENTS=ON&VAX=COVID19

Số liệu được lấy từ VAERS, tương tự với EudraVigilance của châu Âu. Họ ghi rõ trên trang chủ: “Không thể chỉ dùng con số các trường hợp được báo cáo để kết luận về sự tồn tại, tính nặng nhẹ, tính thường xuyên cũng như tần suất của các hiệu ứng phụ liên quan đến vắc-xin.”

Nghiên cứu của Harvard cho thấy số liệu báo cáo lên VAERS chỉ chiếm 1% so với số trường hợp có trong thực tế.

https://vaxopedia.org/2019/09/03/percentage-of-reports-to-vaers/ Con số 1% này dựa trên một nghiên cứu cũ về phản ứng với chất kích thích thần kinh (drug) chứ không dành riêng cho vắc-xin. Cần đặc biệt lưu ý là nghiên cứu này thống kê mọi phản ứng có thế có, gồm các phản ứng nhẹ như đau nhức hoặc sốt là các phản ứng rất thường gặp. Nhóm này không hoàn tất nghiên cứu của họ nên không biết được tỉ lệ báo cáo ở các phản ứng thông thường này là bao nhiêu. Chúng ta chỉ biết các phản ứng nghiêm trọng được báo cáo đầy đủ hơn rất nhiều.

Nghiên cứu y khoa tại Mỹ: Tỷ lệ sẩy thai khi tiêm trong 6 tháng đầu thai kỳ lên tới hơn 80%!

Bảng 4 (trang 8) thể hiện có tổng cộng 827 thai phụ tham gia (827 participants) trong nghiên cứu này, trong đó 700 người được tiêm vắc-xin (mũi 1) ở giai đoạn 3 của thai kỳ (giai đoạn cuối cùng khi mang thai - third trimester). Như vậy chúng ta dễ dàng suy ra có 127 người đã được tiêm vắc-xin trong giai đoạn 1 và 2 của thai kỳ.

Trong số 127 thai phụ này, 104 người đã bị sẩy thai tự nhiên (Spontaneous abortion) trước khi thai đạt 20 tuần tuổi (chưa hết giai đoạn 2) theo bảng 4. Như vậy tỉ lệ sảy thai ở các phụ nữ này là 104/127 ~ 82%

Đây là cách lắp ghép các con số không liên quan với nhau. Hãy bắt đầu bằng việc tìm hiểu nghiên cứu này.

Trong giai đoạn từ 14/12/2020 đến 28/02/2021, có 35 691 người tham gia v-safe (một ứng dụng trên điện thoại để theo dõi sức khỏe sau khi tiêm vắc-xin) được xác định là thai phụ trong độ tuổi 16 đến 54. Trong số này có 3958 người tự nguyện đăng kí vào chương trình Vaccine Pregnancy Registry để được theo dõi thêm. Trong số 3958 thai phụ này, có 827 đã hoàn tất giai đoạn thai nghén (đã sinh hoặc xảy thai/thai chết lưu) tại cuối thời điểm nghiên cứu. Cụ thể, 712 trường hợp sinh con bình thường, 104 xảy thai, 1 thai chết lưu và 10 trường hợp khác. Do đó nhóm tác giả kết luận là tỉ lệ xảy thai sau khi tiêm vắc-xin là 104/827 = 12,6%.

Do trong bài báo viết “700 trên tổng số 712 trường hợp sinh thành công là các thai phụ tiêm liều vắc-xin đầu tiên vào giai đoạn thứ ba của thai kỳ”, nên mạng xã hội mới lầy 827 - 700 = 127 và 104/127 = 82% tỉ lệ xảy thai khi lập luận rằng xảy ra chỉ xảy ra ở giai đoạn một và hai của thai kỳ, do đó vắc-xin phải được tiêm trong giai đoạn này.

Lập luận này gặp phải một sai lầm nghiêm trọng: con số 127 này không có ý nghĩa gì. Do thời gian nghiên cứu chỉ kéo dài hơn hai tháng, đa phần thai phụ tiêm ở giai đoạn một và hai có kết quả ra sao chúng ta không biết, vì họ vẫn còn mang thai khi nghiên cứu kết thúc.

Do đó con số quan trọng của nghiên cứu trên là 12,6% chứ không phải 82%. Ngoài ra, con số 12,6% cũng vô nghĩa nếu đứng một mình. Theo người phát ngôn của CDC, có khoảng 10% đến 25% ca thai nghén kết thúc bằng việc sảy thai. Trên thực tế con số này còn cao hơn, vì nhiều khi thai phụ bị xảy thai trước khi biết mình mang thai. Tuy vậy, chúng ta cũng không thể so sánh 12,6% với khoảng 10% - 25% vì đa phần thai phụ được nghiên cứu là ở thai kì cuối, tỉ lệ sảy thai thấp hơn mức 10% - 25%.

Trong hầu hết các trường hợp xảy thai, thai nghi đều phát triển bình thường. Khoảng 50% trường hợp xảy thai là do việc thiếu hoặc dư nhiễm sắc thể.

Kết luận từ các nghiên cứu mới hơn của CDC cho thấy:

• Thai phụ khi bị Covid-19 thường có triệu chứng nặng hơn người khác
• Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy việc an toàn của vắc-xin đối với thai phụ
• Không có dấu hiệu cho thấy bất kì vắc-xin nào, gồm vắc-xin Covid-19, gây vấn đề với khả năng sinh sản của phụ nữ hoặc nam giới

Tại Pháp, số liệu cho thấy thai phụ có bệnh nền (béo phì, cao huyết áp…) dường như có nguy cơ có triệu chứng Covid-19 năng hơn, hoặc biệt trong giai đoạn 3 của thai kì. Kể từ ngày 3/4/2021, tất cả phụ nữ có thai, kể từ giai đoạn hai của thai kì, được ưu tiên dùng vắc-xin mARN.

Vắc-xin có an toàn?

Các báo cáo phân loại trên thế giới, người ta chia ra khoảng 10 nhóm dị nguyên hay gây phản ứng quá mẫn. Trong đó hay gặp nhất là các thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau, thực phẩm, nọc các loại côn trùng, kháng thể đơn dòng, các loại protein lạ… Thậm chí protein từ sữa cũng có thể gây dị ứng: khoảng 4% trẻ em bị dị ứng với sữa (khoảng 0,5% trẻ em dị ứng với sữa mẹ), hệ miễn dịch của những trẻ này xem protein từ sữa như kẻ thù và gây phản ứng chống lại chúng.

Vaccine không nằm trong nhóm các chất hay gây phản ứng quá mẫn này.

Trên thực tế các loại vaccine đều được sản xuất để phục vụ cho nhu cầu của cộng đồng, nghĩa là tiêm cho số lượng lớn một nhóm người nào đó nhằm mục đích phòng bệnh. Do vậy việc kiểm định vaccine, từ nguồn nguyên liệu, quy trình sản xuất, phụ gia để bảo quản, thành phần hoạt chất các kháng nguyên… đều vô cùng nghiêm ngặt.

Tỷ lệ gây các phản ứng nghiêm trọng của các loại vaccine nói chung đều rất thấp, thường được tính bằng một đến vài trường hợp/100.000 người hoặc một vài trường hợp/1.000.000 người. Các vaccine ngừa Covid-19 được FDA và EMA phê duyệt đến thời điểm này, trong đó có Pfizer đều như vậy. Như đã nói ở trên, tại Pháp không có trường hợp tử vong bởi vắc-xin mARN (Pfizer hoặc Moderna), còn với 8,8 triệu liều AstraZeneca và Janssen tiêm cho người trên 18 tuổi (số liệu tháng 10/2021) tỉ lệ tử vong tối đa là 1,5/1.000.000 người. Tại Mỹ, nghiên cứu đăng trên Tập san y khoa JAMA tháng 1/2021 cho thấy xác suất sốc phản vệ liên quan đến vaccine Pfizer là 4,7/1.000.000 (nghiên cứu trên 10 triệu liều vắc-xin) nhưng họ không ghi nhận một ca tử vong nào từ sốc phản vệ.

Đối với những số liệu mới hơn tính đến 31/8/2021, trong số 14,1 triệu liều vắc-xin Janssen tại Mỹ, có 54 ca được xác định có liên quan tới tình trạng huyết khối kèm hội chứng giảm tiều cầu (TTS) hiếm gặp, trong đó 8 ca dẫn đến tử vong (0,6/1.000.000 người, vắc-xin Janssen).

Theo số liệu do Bộ Y tế Việt Nam cung cấp cuối tháng 11/2021, tại Thanh Hoá, đã có 70 ca sốc phản vệ sau khi tiêm, trong đó có 4 ca tử vong trên tổng số 2,64 triệu liều vắc-xin.

Tỉ lệ sốc phản vệ và tử vong tại Thanh Hóa đều cao hơn nhiều lần so với tại Mỹ. Tuy đây là vắc-xin Verocell, không thể dễ dàng so sánh, nhưng có thể kết luận vắc-xin này, tương tự những loại vắc-xin bất hoạt khác, kém an toàn hơn vắc-xin mARN.

Việt Nam đã tiêm 3.512.874 liều vắc-xin cho trẻ 12-17 tuổi (số liệu cuối tháng 11/2021). Có 3 em tử vong.

Tại Mỹ, từ 3/11 đến 19/12/2021, có 8,7 triệu liều vắc-xin Pfizer được tiêm cho trẻ em từ 5 đến 11 tuổi. Có 4249 trường hợp được báo cáo nghi ngờ liên quan đến sốc phòng vệ, trong đó có 2 ca tử vong. Hai ca tử vong này đều có tiền sử bệnh tật và sưc khỏe không tốt trước khi tiêm vắc-xin, VAERS không tìm thấy bằng chứng nào cho thấy quan hệ nhân quả giữa hai ca này và vắc-xin.

Theo Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn, Đại học NSW (Úc), xác suất tử vong vì sốc phản vệ sau tiêm vaccine là khoảng 4/100 triệu, và với số ca tiêm vaccine đó thì không kỳ vọng một ca tử vong nào xảy ra. Thế nhưng trong thực tế 3 em đã tử vong. Đó là một điều đáng quan tâm và cần phải có điều tra khoa học. Hiện tại công chúng không có thông tin gì về những trường hợp này.

Đến đầu tháng 12/2021, có 120 trẻ em phải vào viện sau khi tiêm vắc-xin Pfizer tại Thanh Hóa. Lô vắc-xin này đã bị dừng sử dụng.

Vào tháng 1/2022, một trường hợp trẻ em khác tử vong tại Việt Nam. Em này đã sốc phản vệ ở mũi đầu nhưng tiếp tục được tiêm mũi hai tại điểm tiêm, và không cấp cứu kịp.

Từ các số liệu trên, ít ra có thể kết luận là tiêm vắc-xin ở Việt Nam kém an toàn hơn so với châu Âu và Mỹ. Vấn đề có thể đến từ việc bảo quản vắc-xin hoặc kiểm tra sức khỏe trước khi tiêm hoặc cả hai.

Có nên tiêm vắc-xin Covid-19?

Hiệu quả của vắc-xin thì đã rõ ràng, nó chắc chắn giảm số ca nặng và tỉ lệ tử vong, nhất là ở người lớn tuổi. Đối với trẻ em, cơ thể có sức đề kháng tốt hơn, nhưng số trường hợp tử vong do Covid cũng không hiếm gặp. Tại Mỹ, tính đến 19/1/2022, có 862 trẻ em từ 0 đến 18 tuổi đã tử vong vì Covid-19. Trong khi đó, chưa có trường hợp nào được xác nhận là tử vong do vắc-xin. Tại TPHCM, tính đến 17/11/2021 có 17.263 ca tử vong vì Covid-19, trong đó có 38 trẻ em.

Vắc-xin hiện nay là cách duy nhất để tránh quá tải bệnh viện đồng thời giảm tử vong. Các loại thuốc trị Covid hiện nay đang hiếm và chưa có tác dụng rõ ràng trên thực tế.

Với chủng Omicron lây mạnh hơn nhưng ít nguy hiểm hơn, có thể chúng ta sẽ đạt được miễn dịch cộng đồng. Tuy nhiên, chủng mới này vẫn nguy hiểm hơn cúm mùa, và số người chết do Omicron vẫn sẽ tăng. Và tiêm vắc-xin vấn là biện pháp an toàn hơn không tiêm vắc-xin, cho dù là ở Việt Nam. Tuy nhiên về mặt tâm lý có một nghịch lý cần vượt qua: nếu bạn tiêm vắc xin và bị sốc phản vệ bạn cho rằng đó là hậu quả cho lựa chọn sai lầm của bạn, nhưng nếu bạn không tiêm và có kết quả tương tự (nằm viện hoặc tử vong) và cho dù xác suất việc này diễn ra cao hơn nhiều, bạn lại cho rằng đó là do “tự nhiên” chứ không phải do hành động “không tiêm” của bạn.